تعیین حریم رودخانه ها توسط کارشناس رسمی دادگستری امور آب
- توضیحات
- نوشته شده توسط: Super User
- بازدید: 20327

تعیین حریم روخانه ها با توجه به متغیر های چندی انجام میشود و در برخی از مواقع هم تعیین دقیق آن ها کار پیچیدهای است. کارشناس رسمی دادگستری امور آب در خصوص حریم روخانه ها، برکه ها و نهرها اظهار نظر میکند. حریم آن بخش از رودخانه یا جوی است که پس از شروع ابتدای خشکی آن آغاز می شود. حریم رودخانه ها، برکه ها و نهرها بر دوع است: حریم کمی و حریم کیفی. تعیین هر دو حریم برای محافظت از آب ها بسیار اهمیت دارد.
حریم کمی چگونه محاسبه میشود؟ محاسبه حریم کمی چندان کار مشکلی نیست. بسته به نوع دریاچه، رودخانه و یا نهر بین یک تا بیست متر را به عنوان حریم کمی در نظر میگیرند. حریم کمی به منظور لایروبی و یا بهره برداری از آن منبع تعیین میگردد. برای مثال فرض کنید یک نهر از میان زمین های کشاورزی می گذرد. کشاورز تا چه فاصله ازنهر اجازه کشت دارند؟ با توجه به اینکه نهر ها هر ساله و یا هر دو سال یکبار نیاز به لایروبی دارند، باید فضای لازم برای لایروبی آنها وجود داشته باشد. کشاورز در حریمی که سازمان منطقه ای آب تعیین کرده است حق حق هیچگونه کشت و با لوله گذاری و یا هر کار دیگری را ندارد. تعیین میزان دقیق این حریم را کارشناس دادگستری امور آب بر اساس عرض و عمق نهر بین یک تا بیست متر تعیین میکند.
موارد اختلافی وجود داشته است که کشاورز مدعی شده است به دلیل لایروبی به او خسارت وارد شده است. شرح اینکه در این موضوع چه اتفاقی افتاده و آیا خسارت گفته شده در حریم نهر بوده یا خیر بر عهده کارشناس رسمی دادگستری امور آب است.
حریم کیفی رودخانه ها و نهر ها 150 متر است. حریم کیفی به منظور محافظت از رودخانه ها تعیین میگردد. حداقل و میزان قانونی آن همان 150 متر است اما گاها ممکن است بیشتر از این متراژ هم در نظر گرفته شود. تعیین 150 متر بر اساس معیار های استاندارد جهانی مشخص شده است.
خشکسالی باعث شده است که آب رودخانه ها و نهر ها کم و یا حتی خشک شوند و برخی اقدام به ساخت و ساز در این مناطق و نصب تاسیسات کنند. با توجه به اینکه رودخانه خشک شده است شاید تعیین بستر رودخانه سخت باشد اما کارشناس رسمی امور آب با توجه به تخصص و اطلاعاتی که در اختیار دارد باید حریم دقیق رودخانه را مشخص کند و در مورد ساخت و ساز نظرش را به دادگاه ارائه کند. در صورتی که ساخت و ساز در حریم رودخانه انجام شده باشد، حکم به تخریب آن صادر خواهد شد.
به طور کلی هر فعالیتی که در حریم رودخانه ها انجام شود و باعث خسارت و یا تاثیر منفی بر رودخانه شود ممنوع میباشد. برای مثال کشاورز نمیتواند در حریم کیفی نهر اقدام به حفر چاه کند و یا از کود های شیمیایی برای کشاورزی غرقابی در آنجا استفاده کند چرا که اولی باعث کاهش آب نهر میشود و دومی باعث آلودگی آن.
بنابراین تعیین دقیق حریم رودخانه ها توسط کارشناس آب هم باعث محافظت از آب ها می شود و جلوی زمین خوران را برای تجاوز در بستر دریا خواهد گرفت.
بررسی نظرات کارشناس رسمی دادگستری امور آب پیرامون لوله گذاری و منصوبات چاه ها
- توضیحات
- نوشته شده توسط: Super User
- بازدید: 2382

لوله گذاری و نصب منصوبات چاه ها باید طبق قانون انجام شود حتی تغییرات احتمالی در این خصوص هم باید با اخذ مجوز های قانونی لازم انجام شوند. البته تعویض نه، تنها تغییر. کارشناس رسمی دادگستری امور آب در خصوص لوله گذاری و منصوبات چاه ها اظهار نظر میکند.
منصوبات چاه ها و لوله گذاری آن ها ارتباط مستقیمی با توزیع عادلانه آب دارد به همین دلیل هم در صلاحیت کارشناس دادگستری امور آب قرار میگیرد. و ایشان طبق قانون بر عملیات مذکور نظارت میکند.
برداشت آب از چاه ها یا به وسیله شناور های برقی صورت میگیرد و یا به وسیله پمپ و توربین و موتور آبکشی که از سوخت گازوئیل استفاده میکند. و معمولا دولت سهمیه ای را برای سوخت موتور های آبکشی کشاورزی به صورت فصلی بسته به نوع موتور ها در نظر میگیرد.
اینکه از چه نوع شناور و یا توربینی برای برداشت آب استفاده شود و اندازه لوله ها به چه صورت باشد بسیار اهمیت دارد. بر اساس قانون از هر چاهی باید به اندازه مصرف آب برداشت کرد و چون برداشت آب ارتباط مستقیمی با منصوبات چاه دارد بنابراین باید بر این روند نظارت کرد.
این که لوله ها از چه جنسی باشند اهمیت زیادی دارد. چرا که لوله های بی کیفیت دچار خوردگی و شکستگی میشوند و عملیات برداشت آب را دچار مشکل میکنند. بنابراین کارشناس آب توصیه میکند که با توجه به تنوع کیفیت اجناس حتما از لوله های با کیفیت استفاده شود.
اما موردی که مالک چاه موظف است رعایت کند در خصوص سایز چاه و لوله های جدار آن است. برای مثال در صورتی مجوز صادره چاه متاسب با لوله جدار سایز 10 اینچ است حتما باید از این لوله استفاده شود و استفاده از سایر لوله ها نادیده گرفتن مفاد مجوز است و جرم تلقی میشود.
لوله های جدار با توجه به دهانه چاه ها معمولا در سایز های 10، 12، 14 و گاها 16 اینچ هستند که مورد آخر دیگر کاربرد چندانی در چاه های کشاورزی ندارد.
مورد دیگری که کارشناس رسمی امور آب بر آن نظارت میکند، منصوبات چاه اعم از لوله آبکشی، پمپ، شناور یا توربین است. استفاده از هر کدام از این موارد نیز باید بر طبق مجوز صورت گیرد. برای مثال اگر شما مجاز به استفاده از لوله های 3 اینچی هستید یعنی حق برداشت بیشتر از این را ندارید و استفاده از لوله های دیگر مصداق برداشت بی رویه است و جرم محسوب میشود. در خصوص پمپ ها هم همین قاعده صادق است پمپ های آبکشی باید محدود به میزان برداشت آب باشند. شناور ها و توربین ها نیز در جریان برداشت آب نقش اساسی دارند. شناور ها با توجه به قدرت و کیفیتشان ارزیابی میشوند و توربین ها بر حسب طبقه. هر توربین معمولا دارای چند طبقه است. مثلا توربین سه طبقه و یا ده طبقه که هر طبق آن میزان مشخصی از آب را برداشت میکند. برای مثال اگر محدودیت برداشت 3 اینچ باشد باید از توربین های کمتر از 5 طبقه استفاده کرد. البته مسائل دیگری مثل عمق چاه و میزان آب چاه هم مهم هستند و در تعیین نوع شناور و توربین تاثیر گذارند.
پرونده هایی در این خصوص تشکیل شده است که صاحب چاه بدون کسب مجوز اقدام به تغییر در منصوبات چاهش کرده است مثلا لوله سه را به پنج تبدیل گرده و پمپ قدرتمند تری بر روی چاه نصب کرده است. کارشناس رسمی دادگستری امور آب وظیفه بازدید از چاه و شرح تخلف را بر عهده دارد در صورت تایید معمولا جریمه نقدی برای خاطی در نظر گرفته میشود.
دیدگاه کارشناس رسمی دادگستری امور آب درباره حفر چاه های غیر مجاز
- توضیحات
- نوشته شده توسط: Super User
- بازدید: 9938

اگر بگوییم بیشترین پرونده هایی که کارشناس رسمی دادگستری امور آب با آن رو به رو است در خصوص حفر چاه های غیر مجاز است، بی دلیل نگفته ایم. دولت محدودیت های زیادی برای جلوگیری از حفر این چاه ها اعمال کرده است. اما متاسفانه خشکسالی مهم ترین عاملی شده است که این پدیده به صورت گسترده هنوز هم اتفاق میافتد.
به چه حفاریهایی غیر مجاز میگویند؟ اگر بخواهیم یک جواب کلی به این پرسش دهیم، تمام حفاری هایی که بدون کسب مجوز از سازمان آب انجام میشوند حفاری غیر مجاز میگویند. حفاری های غیر مجاز به چند شکل انجام میشوند. در برخی از مناطق هنوز هم احتمال به آب رسیدن از طریق حفر چاه های دستی وجود دارد. اما در بسیار از جاه های کشور برای رسیدن به آب باید از دستگاه های حفاری استفاده کرد، به چاههایی که با این دستگاه ها حفر میشوند چاه عمیق میگویند. از نظر کارشناس دادگستری امور آب حفر هر دو نوع چاه بدون کسب جواز غیر قانونی است.
مصادیق حفر چاههای غیر مجاز اعم از دستی و عمیق سه نوع حفر است. 1- حفر یک چاه در محدوده ای که قبلا هم مجوز حفر نداشته است. 2- عمیق تر کردن چاه هایی که مجوز دارند. 3- پلمب یک چاه جواز دار و حفر یک چاه جدید بدون کسب مجوز.
در ارتباط با مصادیق بالا باید بگوییم سه نوع مجوز حفر صادر میشود که به ترتیب در ارتباط با تخلفات مذکور هستند. اول مجوز حفر چاه ( اولین چاه در یک محدوده)، دوم مجوز کف شکنی ( عمیق تر کردن چاه) و سوم مجوز جابجایی چاه. بنابراین اگر این سه عمل بدون مجوز انجام شود مصداق جرم است.
چرا چاه های غیر مجاز حفر میشوند؟ جالب است بدانید مجوز نداشتن تنها دلیل حفر چاه غیر مجاز نیست. از نظر کارشناس رسمی امور آب سه دلیل اصلیی برای این کار وجود دارد. 1- خشکسالی و کمبود آب 2- هزینه اندک حفر چاه غیر مجاز 3- زمان بر بودن اخذ مجوز.
بسیاری از زمین های کشاورزی و باغی در گذشته از آب های سطحی و یا چاههای غیر مجاز استفاده میکردند که به دلیل فراوانی آب نظارت چندانی بر آنها نمی شد. زندگی این کشاورزان بسته به محصولاتی است که تولید میکنند اما به یکباره منبع آب آن ها خشک میشود. آن ها از یک طرف توان مالی لازم برای اخذ مجوز و حفر چاه را ندارند و از سوی دیگر محصولاتشان در معرض نابودی قرار گرفته است، بنابراین اقدام به حفر چاه غیر مجاز میکنند.
بنابراین قرار گرفتن در شرایط اضطراری هم از عوامل حفر چاه غیر مجاز است. مثلا فرض کنید چاه کشاورزی در اواسط تابستان خشک میشود و محصولات او نیاز شدیدی به آب دارند و وقت کافی برای اقدام به کسب مجوز را ندارد بنابراین به دنبال حفاران غیر مجاز میروند.
نکته ای که برای کارشناس آب هم بسیار جالب توجه است سرعت حفر حفاران و دستگاه های حفاری غیر مجاز است. برخی از حفاران قادرند در طول یک شب بیش از سی متر چاه غیر مجاز حفر کنند. بنابراین نکته ای که در بالا در خصوص دلایل حفر چاه غیر مجاز گفتیم در اینجا بهتر نمود پیدا میکند. در برخی مواقع نداشتن مجوز عامل حفر غیر قانونی نیست بلکه سرعت و هزینه پایین آن ها برخی را وسوسه میکند.
اما مجازات حفاران غیر مجاز و صاحبان چاه چیست؟ دادگاه معمولا با توجه به سابقه حفار و جرمی که اتفاق افتاده است ممکن است حکم توقیف دستگاه، شلاق و یا حتی زندان را برای آن ها صادر کند که البته حکم توقیف دستگاه قطعی است و یا حداقل لوازم چاه زنی را از دستگاه جدا و توقیف میکنند. در خصوص فردی که اقدام به حفر چاه غیر مجاز کرده نیز مجازاتی چون پر کردن چاه، شلاق، جریمه نقدی و حتی حبس در نظر گرفته میشود که پر کردن چاه و جریمه نقدی در پرونده های مشابه حکم ثابتی بوده اند.
کارشناس رسمی دادگستری امور آب و انتقال غیر قانونی آب
- توضیحات
- نوشته شده توسط: Super User
- بازدید: 4093

عوامل مختلفی باعث بروز پدیده انتقال آب در کشور ما شده است. با وجود برخورد هایی که دولت در این زمینه با خاطیان میکند اما کماکان انتقال غیر قانونی آب انجام میشود. کارشناس رسمی دادگستری امور آب انتقال آب را در صورتی غیر قانونی میداند که خارج از مصرف مشخص شده و بیرون از محدوده دارای مجوز استفاده شود. در این یادداشت به اختلافات و موضوعات اساسی چون انتقال آب، مجازات انتقال و انواع منابعی که انتقال از آنها ممکن است انجام شود خواهیم پرداخت.
انتقال آب از منابع مختلفی صورت میگیرد. رودخانهها، نهرها و چاه ها مهم ترین منابعی هستند که انتقال آب از آنها انجام میشود. برخی از کشاورزان و باغداران که در کنار رودخانه ها مشغول فعالیت هستند اقدام به استفاده از آب پشت سد ها و رودخانه ها میکنند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ساخت موتور های آبکشی برقی و لوله های سبک و تاشو امکان انتقال آب به طول چند صد متر در کمتر یک ساعت هم امکان پذیر است. این مسئله از نظر کارشناس دادگستری امور آب زمینه ای را ایجاد کرده است که افراد سودجو بدین طریق اقدام به آبیاری باغات و یا محصولات زراعی خود کنند. موتور های آبکشی برقی سر و صدای چندانی ندارند و ظرفیت آبکشی بالایی دارند و به راحتی هم قابل جابجایی هستند. گذاشتن این وسایل بر آب رودخانه ها برای بسیاری به صرفه شده است و معمولا شبانه اقدام به انتقال آب میکنند.
با توجه به اینکه آب های سطحی در تملک دولت هستند تا از آنها برای منافع عمومی بهره ببرد، هر گونه سوء استفاده مصداق اخلال در سیستم آبی است و جرم محسوب میشود. بسیاری از کارشناسان این جرم را باعث به وجود آمدن جرایم دیگری نیز می دانند و اصطلاحا امکان وقوع جرائم متعدد را میدهند. چرا که این کار علاوه بر سرقت، احتمال درگیری با محافظان و استفاده از وسایل غیر قانونی را به همراه دارد.
نهر ها هم مانند رودخانه ها احتمال انتقال آب از آنها وجود دارد. با توجه به اینکه اغلب نهر ها از میان زمین های کشاورزی در روستاها میگذرد نظارت بر آن ها بسیار سخت است و ممکن است برای استفاده کارخانه ها، باغ ها، کشاورزی و یا حتی مصارف شخصی انقال داده شوند. برای مثال چشمه ای در اطراف شهرستان مرودشت در استان فارس وجود دارد که آب آن طبق سند رسمی متعلق به روستا هایی در فاصله 20 کیلومتری از چشمه است. خشکسالی باعث شده است تا ساکنان اطراف چشمه و کشاورزانی که در مسیر نهر قرار دارند اقدام به به انتقال آب کنند. آب این نهر به کیلومتر ها آن طرف تر به وسیله انواع و اقسام لوله ها و موتور های آبکشی میرود هر ساله مجازات متعددی برای خاطیان در نظر گرفته میشود و بسیاری تحت تعقیب قرار میگیرند و وسایل انتقال آب آن ها توقیف میشود اما بعد از گذشت دو دهه هنوز هم اختلافات در محاکم قضائی بر سر این موضوع وجود دارد و به نظر میرسد به مشکل غیر قابل حلی تبدیل شده است.
صلاحیت های کارشناس رسمی دادگستری رشته امور آب
- توضیحات
- نوشته شده توسط: Super User
- بازدید: 3838

صلاحیت های کارشناس رسمی دادگستری رشته امور آب
با توجه به گسترش سد سازی، پروژه های زهکشی، پروژه های آبرسانی، پروژه های آبیاری، حفر چاه های کشاورزی، انتقال آب آشامیدنی در شهرها و روستاها، فاضلاب کشی و غیره احساس نیاز به کارشناس رسمی امور آب در جامعه احساس می شود. چرا که در روند اجرایی این پروژه ها ممکن است اختلافاتی بین کارفرمایان و کارگران حادث شود، که نظریه ی کارشناسی این افراد الزامی بوده و مهر تاییدی بر حکم نهایی قاضی می باشد.
اما از جمله صلاحیت هایی که کارشناس امور آب کسب می کنند می توان به مواردی چون بررسی و کنکاش منابع آب زیر زمینی، بررسی و ارزیابی نحوه ی آلودگی آب های جاری، تعیین مقدار آلودگی آب های زیر زمینی، آب های جاری، منابع آب و تاثیر آن ها بر سایر موجودات زنده، کشف منبع آلوده کننده ی آب، تعیین حق آبه و تعیین اجاره بها برای چاه های کشاورزی، بررسی خطوط انتقال آب، بررسی شبکه های آبیاری، شرکت در پروژه های اجرایی به عنوان مجری طرح که در خصوص حفر چاه، ردیابی آب و عملیات ژئوفیزیکی می باشد اشاره کرد.
فرض نمایید که گروهی از کشاورزان به دادگاه مراجعه نموده و از صاحب زمین مجاور زمین های کشاورزی خود، به دلیل حفرچاه غیر مجاز و کاهش حق آبه ی خود شکایت می نمایند. به این عنوان که صاحب زمین مجاور از وقتی اقدام به حفر چاه نموده، سایر کشاورزان شاهد افت شدید فشار آب در زمین های خود می باشند. دادگاه برای صدور حکم نظر کارشناسی کارشناس رسمی دادگستری امور آب را جویا می شود. این افراد پس از حضور در محل بررسی های لازم را انجام داده و در صورتی که فرد خوانده شده مقصر باشد و اقدام به حفر چاه غیر مجاز کرده باشد جریمه شده و توسط کارشناس خسارت وارده تعیین شده و مکلف به پرداخت خسارت می گردد.
یا به عنوان مثال اگر افرادی با شراکت همدیگر اقدام به حفر قنات کرده باشند و پس از مدتی این قنات نیاز به تنقیه و تعمیر پیدا کند و یک یا چند نفر از شرکا بر ضرر افراد دیگر از شراکت در تعمیر و تنقیه اجتناب ورزند، شرکای دیگر می توانند از وی شکایت کرده و با نظر کارشناس دادگستری امور آب بیع سهم، اجاره بها و موارد دیگر تعیین شده و از فرد یا افراد خوانده شده وصول می شود.
اگر فردی صاحب نهری باشد که این نهر در زمین دیگری جریان پیدا کرده باشد، با مراجعه به دادگاه و با تایید نظر کارشناس رشته امور آب حق مجرا در زمین غیر از بین خواهد رفت.
در صورتی که در منطقه ای بر اثر اجرای عملیات مختلف عمرانی، صنعتی، سد سازی و غیره چاه ها، قنات ها و چشمه هایی که متعلق به افراد حقیقی و حقوقی می باشد، خشک شوند و یا حق آبه ی آن ها کاهش چشمگیری پیدا کند، این افراد می توانند به دادگاه مراجعت کرده و با تایید و اظهار نظر کارشناس خسارت وارد شده را دریافت نمایند.

